masa tenisi
|
NASIL BİR OYUNDUR? NASIL OYNANIR?
Masa tenisi, üzeri pütürlü kauçuk ya da plastik kaplı raketler ile 2 veya 4 oyuncunun birbirlerine topu ileri geri olarak attığı ortasında file olan masanın üstünde oynanan bir oyundur.
Masa tenisi ortasında 15.25 cm yükseklikte ağ olan bir masa üstünde oynanır. Masanın yüksekliği 76 cm, eni 152,5 cm boyu 274 cm'dir. Masanın kenarları 2 cm kalınlığında beyaz çizgi ile çizilir. Uzun kenarların tam ortasına çiftli maçlarda sahaların ayrılması için 0,3 cm kalındığında beyaz çizgi ile çizilidir. Ağ masanın her iki tarafında 15.25 cm dışarı taşacak şekilde gergin kurulur. Altında ve üstünde boşluk kalmayacak yapıdadır. Top 0.40 cm çapında, 2,7 gr ağırlığındadır. 30 Cm den bırakılan topun 23 cm sıçraması gerekir. (10 yıl önce topun çapı 0.38 cm' iken hızlanan raketler, oyunların çabuk bitmesi, servis ağırlıklı oyunlara döndü. Çözüm olarak top çapları büyütüldü. Raket'in belli bir standart şekli, ağırlığı yoktur. Raket en az %85 tahtadan imal edilmiş olmalıdır. Üstüne düz veya pütürlü kalınlığı en fazla 0,4 cm kalınlığına kadar lastik yapıştırılır. Raketin elle tutulan yerleri hariç tamamen lastikle kaplı olması gerekir. Raketin iki yüzeyini kullanan oyuncular raketin bir yüzeyine siyah, diğer yüzeyine kırmızı lastik kullanmak zorundadırlar. Maç benzer raketli oyunlar gibi tek sayılı setin kazanılması ile sona erer. Her bir set 11 sayıdan ibarettir. Oyun servis atışı ile başlar. Oyuncular 2'şer servis kullanmaktadır. Serviste top elden falsosuz olarak çıkarılır, raketle vurulur (diğer raketli oyunlardan farklı olarak) top önce kendi sahasına, sonra rakip sahaya atılır. Geçerli bir serviste top fileye değmemelidir. Geçerli servis gibi oyuncunun kendi sahasına, ağa dokunarak karşı sahaya geçen servislere net denir. Net'de servis tekrarlanır. Yani let olur, let sayı tekrarı demektir. 2 Net bir sayı değildir. Hata olana kadar tekrarlanır. Geçerli servisi karşılayan karşı oyuncu topu doğrudan rakibinin sahasına atar. Artık top sadece karşı sahaya atılır ve top karşılıklı vuruşlar ile filenin iki yanına gidip gelir. Buna ralli denir. Her hata bir sayıdır. Serviste oyuncunun topu gizlemesi yasaklanmıştır. (Bedenle veya raketle topun gizlenmesi yasaktır) 11 sayıya ilk ulaşan seti kazanmış olur. Eğer 10-10 skoruna ulaşılmışsa servisler birer birer atılır ve 2 fark yapan seti kazanır. Maçı 5 veya 7 set üzerinden oynanır ve 3 veya 4 seti alan oyuncu maçı kazanır. Çiftli oyunlarda servis, oyuncunun kendi sahasının ortasından beyazla ayrılmış masanın sağ tarafından karşı masanın sol tarafına atılarak yapılır. Oyuncuların her servis atışından sonra servis karşı tarafa geçer. Servis kullanmaya başlayacak tarafın oyuncuları önce masada yer değiştirir, sonra servis kullanır. Tenisten farklı olarak oyuncuların her top gelişinde sırayla topu masada karşı tarafa atması gerekir. Oyun sırasında top karşı tarafa geçirilmeye çalışılır. (Servis dışında tüm karşı alana top atılabilir). Maçı 5 veya 7 seti alan taraf kazanılır. |
|
MASA TENİSİ’NİN DÜNYA TARİHÇESİ
Bu sporun salon tenisi adıyla bilinen en eski şekli 1880’li yıllarda Hindistan ve Güney Afrika'daki İngiliz ordusu tarafından oynanırdı. Puro kutularının kapaklarını raket, yuvarlatılmış şarap şişesi mantarlarını top, kitapları da file olarak da kullanırlardı.
Yaygın bir kapalı salon oyunu olan masa tenisi Ping-pong ya da pinpon adıyla 20. yüzyılın başlarında İngiltere'de gelişmiştir. 1900 yılında Amerika'yı ziyaret eden İngiliz James Gibb, dönerken yanında bazı içi boş selüloit toplardan getirdi ve arkadaşlarıyla salon tenisini bu topları kullanarak oynamaya başladı. Gibb, topun tirşe gerili tefe benzer rakete ve masaya çarptığı zaman çıkardığı sesi temsil eden "ping pong" ismini kullanmaya başladı... Bu yüzden 1900'lerde İngiltere ve ABD'de masa tenisi, oynanırken çıkan ses nedeniyle daha çok ping-pong olarak anılıyordu. Fakat 1901 yılında İngiliz spor malzemeleri üreticisi olan John Jacques "Ping Pong" ismini kendi adına tescil ettirdi ve bu ismin Amerika haklarını Parker Brothers firmasına sattı. Onlar da yeni kitlerini bu isimle çıkardılar. Diğer üreticilerin genel bir isim olan table tennis (masa tenisi) adı altında sattıkları malzemelerle bu spor İngiltere ve Avrupa'da sessizce yaygınlaştı. 1902'de kurulmuş ve 1905'te dağılmış olan Ping-Pong Birliği, 1920-21'de Masa tenisi Birliği adıyla yeniden canlandırıldı. 1926 yılında İngiltere, İsveç, Macaristan, Hindistan, Danimarka, Almanya, Çekoslovakya, Avusturya ve Galler'in Berlin'de yaptıkları toplantıda (International Table Tennis Federation - Uluslararası Masa Tenisi Federasyonu) kuruldu. 1926'da kurulan Uluslararası Masa tenisi Federasyonu'na (FITT) günümüzde 110'dan fazla ülkenin masa tenisi birlikleri üyedir. İlk dünya şampiyonası 1927 yılında Londra'da yapıldı. Bu yıldan 2. dünya savaşına kadar tüm şampiyonalar Macaristan'ın egemenliği altında geçti. İkinci dünya savaşından sonra bir süre daha orta Avrupalı oyuncuların egemenlikleri sürdü. 1953 yılından itibaren Asya'lı oyuncuların egemenliği başladı. Asya'lı yıldız oyuncuların aniden ortaya çıkmalarının bir sebebi Japon Horoi Satoh'ın 1952 yılında ilk defa kullandığı süngerli lastiklerin kullanılmaya başlamasıdır. Bu yeni malzeme oyunu hızlandırdı ve oyuncuların topa daha fazla falso vermelerine imkân sağladı. Asya'lı oyuncular "Penholder tutuşu" adı verilen ve raket sapının başparmak ile işaret parmağı arasında tutulduğu bir tutuş şekli geliştirdiler. Bu tutuş şeklinde her tür vuruş için raketin aynı yüzünü kullanıyordu (artık bu tutuş ile raketin her iki yüzünü de kullanan oyuncular vardır). Bu tutuş bugün birçok üst seviye uluslararası oyuncu tarafından kullanılmaktadır. 1988 yılında masa tenisi erkek ve bayanlarda tekler ve çiftler müsabakalarını içeren olimpik bir spor haline geldi. |
|
MASA TENİSİ’NİN TÜRKİYE TARİHÇESİ
Türkiye'de masa tenisinin ilk olarak 1920'lerden sonra Robert Kolej'de oynanmaya başladığı bilinmektedir.
Daha sonra bu spor başta İstanbul olmak üzere tüm yurtta yayılmaya başlamıştır. Hatta İstanbul'da Altınordu Spor Kulübü'nde ilk turnuva düzenlenmiştir. 1930 yılında ilk İstanbul Şampiyonası düzenlenmiş ve Galatasaray Spor Kulübü'nden aynı zamanda yüzücü ve boksör olan Raşit Bey İstanbulsporlu rakibini yenerek sarı-kırmızılı kulübü bu dalda ilk şampiyon unvanını kazandırmıştır. Bu gibi gelişmelere rağmen bir süre sonra Türkiye'de duraksamaya başlayan masa tenisi, 1966 yılında Tenis Federasyonu'ndan ayrılıp, kendi federasyonunu kurunca tekrar yükselişe geçmiştir. 1948-70 arasında Fenerbahçe ve Beyoğluspor üstünlüğünde geçen yıllar, 1970'lerde Çinli masatenisi ustaları getiren Eczacıbaşı'nın da rekabete dâhil olmasıyla daha renkli bir hal almıştır. İlk Federasyon Başkanı gazeteci Ali Abalı olmuştur. Geçmişten bugüne kadar gelen Oktay Çimen, Gürhan Yaldız, Gençay Menge, Peng Fei Jiang gibi sporcular Türk masa tenisini uluslararası müsabakalarda temsil etmiş, Türkiye'de masa tenisinin belli bir noktaya ulaştığını kanıtlamışlardır. 2008 Pekin Olimpiyatları'nda Türkiye'yi masa tenisinde aynı zamanda Fenerbahçe Spor Kulübü'nde spor yapan Çin asıllı Türk sporcular Melek Hu ve Cem Zheng temsil etmişler, Melek Hu bu sporda Türkiye'ye Olimpiyatlarda elde ettiği ilk galibiyeti kazandırmıştır. |
